INNE DEFINICJE

Istnieją jeszcze inne definicje słowa „system” oprócz tej, którą podałem na początku niniejszego rozdziału. Najbardziej pełna brzmi: „System jest ze­społem elementów pozostających w dynamicznym współdziałaniu, zorganizowanych pod kątem widze­nia celu.” Zdumiewać może wprowadzenie do tej definicji finalności (celu systemu). Zrozumiałe jest, że final- ność maszyny została określona i sprecyzowana przez człowieka, co jednak powiedzieć o finalności syste­mu typu komórki? „Cel” komórki nie ma w sobie nic tajemniczego. Nie realizuje żadnego projektu. Stwierdza się a posteriori: podtrzymywać swą struk­turę i dzielić się. To samo dotyczy systemu ekolo­gicznego. Jego finalnością jest utrzymanie równowa­gi i umożliwienie rozwoju życia. Nikt nie ustalił za­wartości tlenu w powietrzu, średniej temperatury globu, składu oceanów. A przecież utrzymują się one w niemal stałych granicach.